ΓΙΑΝΝΗΣ ΞΥΛΟΥΡΗΣ (ΨΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ) - ΑΥΓΗ ΞΑΝΑΝΤΑΜΩΣΑΜΕ

Αυγή ξανανταμώσαμε

Μουσική: ΓΙΑΝΝΗΣ ΞΥΛΟΥΡΗΣ Στίχοι: Μ. ΣΤΑΥΡΑΚΑΚΗΣ (ΝΙΔΙΩΤΗΣ)

Τραγούδι: ΓΙΑΝΝΗΣ ΞΥΛΟΥΡΗΣ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΞΥΛΟΥΡΗ

Συμμετέχει φιλικά: Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΛΙΔΑΚΗΣ

Επήγα ένα χειμώνα στην Αθήνα, σε καφενείο που σύχναζαν Κρητικοί. Είδα το χωριανό, το Λουδοβίκο των Ανωγείων. Μαζί μ’ άλλους Ανωγειανούς φοιτητές πήγαμε το βράδυ στην Πλάκα, στο κέντρο διασκέδασης που τραγουδούσε ο Νίκος Ξυλούρης. Εκεί μου είπε ο Νίκος πως θα τραγουδήσει τραγούδια από την ποιητική μου συλλογή και ότι θα έρθει τη Λαμπρή στ’ Ανώγεια μαζί με μουσικοσυνθέτες να το κουβεντιάσομε. Ήρθε η Λαμπρή, μα ο Νίκος δεν ήρθε. Μέσα σ’ αυτό το μικρό χρονικό διάστημα, ο χρόνος ο καταλύτης, σημάδεψε τη ζωή του Νίκου με θανατηφόρο βέλος. Με την οικογένεια Ξυλούρη μας ένωσαν πατροπαράδοτες στενές φιλίες. Αλλά πιο πολύ οι δύσκολες στιγμές στο ολοκαύτωμα του χωριού μας και η μετέπειτα οικονομική στέρηση, όπως συμβαίνει στα φτωχά λαϊκά στρώματα. Όταν ο Νίκος τραγουδούσε του Γιάννη Ρίτσου: «Αυτά κόκκινα σημάδια στους τοίχους, μπορεί να ’ναι κι από αίμα…», συλλογιζόμουν πως ο Νίκος τραγουδούσε για τους ματωμένους τοίχους του χωριού μας. Τα’ αδέρφια Ξυλούρη, ο Νίκος, ο Αντώνης και ο Γιάννης, άφησαν στο πέρασμα της ζωής τους μια περήφανη διαθήκη, για την οποία μπορεί να υπερηφανεύεται όχι μόνο η Κρήτη, αλλά όλη η Ελλάδα. Είναι γνωστό σ’ όλους πως η τίμια φωνή τους ξεπέρασε τα σύνορα της Ελλάδας και πως ο Γιάννης βοήθησε το Νίκο στις μεγάλες του επιτυχίες. Εγώ εκτίμησα το Γιάννη, όχι μόνο σαν καλό και ακέραιο χαρακτήρα, αλλά και σαν καλό μουσικό, φτάνοντας έτσι στη συνεργασία μας στο δίσκο του «Αυγή ξανανταμώσαμε». Από ποιητικές μου συλλογές κι από χειρόγραφα, ο Γιάννης έκαμε τραγούδια αυτά που αυτός επέλεξε. Με υπόδειξη δική μου, του είπα για την πρώτη μου αγαπητικιά που ήταν μια αυγή, που είδα κι αγάπησα στην τοποθεσία στση φτέρης το μασκάλι όταν ήμουν 9 χρονών.

Επήγα στση φτέρης το μασκάλι μετά από πολλά χρόνια, ηλικιωμένος πια, την ίδια εποχή του χρόνου, στο γλυκοχάραμα της αυγής, είπα τη μαντινάδα:

Αυγή ξανανταμώσαμε στση φτέρης το μασκάλι,

κι ένα κοπέλι 9 χρονών θαρρώ πως είμαι πάλι.

Δίπλα στο αμπέλι ένα πουλί κοκκινιμπέτης σ’ ένα δέντρο έκανε τη φωλιά του κάθε χρόνο. Ξημερώνοντας, επήγα στο δεντρό να δω και βλέπω το δεντρό ξερό.

Αναστέναξα και μου ’ρθε η μαντινάδα:

Μούδε πουλί μούδε φωλιά και το δεντρό ξερό ’ναι,

ότι κι αν χτίζεις το χαλάς, ανάθεμά σε χρόνε.

Ανηφορίζοντας για το χωριό σκέφτηκα πως η νοσταλγία για να δω την αυγή δεν ήταν η νοσταλγία της αυγής, αλλά των παιδικών μου χρόνων και οι λυρισμοί για την πρώτη αγαπητικιά δεν ήταν νοσταλγία ενός συγκεκριμένου προσώπου, αλλά η νοσταλγία της νιότης.

Νιδιώτης