Βρίσκομαι για άλλη μια φορά στην ευτυχή θέση να κα-
ταθέτω ένα καινούριο πόνημα με επίκεντρο την πα-
ράδοση, κατόπιν προσπάθειας πολλών ετών. Η
παρούσα συγγραφική κατάθεση αποτελεί το τρίτο κατά σειρά
βιβλίο μου μαντινάδων, καθώς έχουν προηγηθεί το «Απαύγα-
σμα Ψυχής» (2006) και το «Λεμονανθοί και Γιασεμιά» (2009).
Όταν άρχισα σε ηλικία 14 ετών να «παντρεύω» λέξεις και
νοήματα δεν είχα φανταστεί ότι η μαντινάδα θα διαπότιζε τόσο
δημιουργικά τη ζωή μου, κι ότι θα αποτελούσε μια μακρά οδό
πάνω στην οποία θα αποτυπωνόταν οι σκέψεις, οι
προβληματισμοί και τα συναισθήματά μου. Αναλογιζόμενος,
όμως, τα ρητά της Αγία Γραφής «μὴ καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν
τῇ φρονήσει αὐτοῦ» (Α’ Βασιλ. 2,10) και «ὁ καυχώμενος ἐν Κυρίῳ
καυχάσθω» (Α’ Κορ. 1,31), οφείλω να διατρανώσω το «Δόξα σοι
ὁ Θεός» που με αξίωσε να περατώσω και αυτό το βιβλίο.
Ο τίτλος «Καρδιά και Νους», που επελέγη για το παρόν
βιβλίο, έχει σαν στόχο να προβάλλει τις «δημιουργές» δυνάμεις
κάθε πνευματικού έργου, που δεν είναι άλλες από την ψυχή,
τα συναισθήματα και το μυαλό του ανθρώπου. Ο άνθρωπος
γενικότερα θα πρέπει στη ζωή να λειτουργεί «καρδιωμένα»
αλλά και «μυαλωμένα», με ζητούμενο πάντα την αρμονία και
την ισορροπία μεταξύ αυτών των δυνάμεων. Σε ό,τι με αφορά:
«Μες στην καρδιά μου κρύβονται αισθήματα χιλιάδες
και μες στο μύλο του μυαλού γίνονται μαντινάδες».
Η μόνιμη εφαλτήρια βάση για κάθε νέα μου δημιουργία
αποτελεί η ιδιαίτερη αγάπη που τρέφω προς την Κρητική μας
παράδοση αλλά και την παράδοση της Ελλάδας γενικότερα.
Είναι σημαντικό όσοι ασχολούνται με την παράδοση να την
εξελίσσουν χωρίς να την αλλοιώνουν. Για το λόγο αυτό η
μαντινάδα θα πρέπει να αποπνέει «άρωμα Κρήτης», πάνω
στη βάση του δεκαπεντασύλλαβου και της ομοιοκαταληξίας,
με την απαραίτητη χρήση της Κρητικής διαλέκτου και των
ιδιωματισμών της. Επίσης, πρέπει να χαρακτηρίζεται από
απλότητα, ευθύτητα και να εμπεριέχει μεστά και
ολοκληρωμένα νοήματα. Η μαντινάδα αποτελείται μεν πάντα
από δίστιχα αλλά δεν είναι όλα τα δίστιχα μαντινάδες!
Ιδιαίτερα στην εποχή μας αποτελεί μεγάλη ευθύνη για όλους
τους σύγχρονους Έλληνες η διαφύλαξη των ηθών, των εθίμων
και των πολιτισμικών μας αξιών. Η επέλαση της
παγκοσμιοποίησης απομειώνει τις έννοιες της πατρίδας και του
έθνους, ενώ παράλληλα δέχονται αλλοίωση η γλώσσα μας, η
θρησκεία μας, η ιστορία μας και ο θεσμός της οικογένειας.
Αξίες προαιώνιες, πάνω στις οποίες στηρίχθηκε ο ανθρώπινος
πολιτισμός, τίθενται υπό αμφισβήτηση. Όταν, όμως, ένας λαός
χάνει την ταυτότητά του υποπίπτει σε πνευματικό και ηθικό
μαρασμό με ολέθρια αποτελέσματα για το μέλλον του. Είναι,
λοιπόν, ζωτικής σημασίας η διατήρηση της αυτοσυνειδησίας
μας προκειμένου να θυμόμαστε από ποιους καταγόμαστε ώστε
να είμαστε αυτοί που πρέπει...
Ευελπιστώ το παρόν βιβλίο να αποτελέσει μια ελάχιστη
προσφορά στην πλούσια Κρητική παράδοση, να καταφέρει να
αγγίξει τις ψυχές σας και να διεγείρει το νου σας. Σας εύχομαι
καλή ανάγνωση.
Τιτάκης Γ. Βαγγέλης
